13 maja - Umiarkowanie
"Otóż powiadam: Postępujcie według Ducha, a nie będziecie spełniali pożądań ciała. Gdyż ciało pożąda wbrew Duchowi, natomiast Duch przeciwko ciału. Jedno przeciwstawia się drugiemu, tak że czynicie nie to, co chcecie" (Ga 5, 16-17).
1. Umiarkowanie jest cnotą, która kontroluje charakter oraz ogranicza i umartwia żądze, podporządkowując je rozumowi.
Święty Augustyn znakomicie charakteryzuje, czym jest umiarkowanie: "Człowiek umiarkowany posiada zasadę odnoszącą się do spraw życiowych... dzięki niej nie jest niewolnikiem niczego, nie pragnie żadnej rzeczy dla własnego zadowolenia: ale z wszystkiego korzysta odpowiednio nie dla przyjemności, ale zawsze ze skromnością". Umiarkowanie temperuje wszystkie żądze i w sercu człowieka owocuje wieloma cnotami.
2. Owoce umiarkowania:
Wstrzemięźliwość: hamuje poruszenia zmysłów i nadmierne pragnienie jedzenia oraz picia; jest cnotą charakteru; należy do cnót charakteru, która nadają życiu wysoką i uporządkowaną jakość i które należy wiernie praktykować.
Łagodność: hamuje porywy gniewu; aby człowiek się nie złościł, chyba że wówczas i w takim stopniu, jaki wymaga reakcja mająca na celu uniknięcie grzechu lub czynienie dobra.
Łaskawość: zmniejsza cierpienie, budzi poprawne współczucie, udziela przebaczenia.
Pokora: hamuje nadmierne pragnienie szacunku, wielkości. Zmniejsza również przesadny i fałszywy podziw dla samego siebie.
Skromność: nadaje wyraz poruszeniom ciała, panuje nad mową i czynem; ogranicza do poprawnych wymiarów tendencje do dobrego ubierania się, jedzenia itd.
Pilność w nauce: nadaje odpowiedni ton pragnieniu posiadania wiedzy, aby nie stało się ono żądzą; hamuje próżną ciekawość i pragnienie zdobywania wiedzy niepotrzebnej.
Umiejętność dobrej zabawy: jest stróżem w czasie rozrywki, spacerów, zabaw. Czasem potrzeba umartwienia w rzeczach, które same w sobie nie są złe, aby nie skłaniać się zanadto w stronę szukania jedynie przyjemności.
3. Jezu Mistrzu, doskonały wzorze każdej cnoty, wyzwól mnie od porywów moich żądz. Spraw, aby w moich oczach nieustannie jaśniał blask Twojego przykładu; wspomóż mnie swoją łaską. Przyznaję: jestem chory i bardzo wiele razy brakowało mi umiarkowania: w jedzeniu i piciu, w zachłanności, w ciekawości, zbytecznym odpoczynku. Jezu Mistrzu, Drogo, Prawdo i Życie, zmiłuj się nade mną.
Rachunek sumienia. - Umiarkowanie jest cnotą kardynalną: rozumiem to? Jestem pośród tych, którzy nie mają żadnych zasad i robią to, co bardziej im się podoba, którzy żyją chwilą? Dobre postanowienia są bardzo pożyteczne, ale bardziej konieczna jest modlitwa o ich wypełnienie.
Postanowienie. - Ustanowię w sobie pozbawione grzechu królestwo zarządzane przez wolę oraz wiarę.
Modlitwa. - Ześlij, Panie swoją miłosierną pomoc, abym potrafił żyć jak człowiek i jak chrześcijanin. Abym mógł pokonać gniew i słabość i miał w sobie prawdziwa łagodność. Abym mógł zwyciężyć nadmierne pragnienie jedzenia i picia i potrafił się umartwiać. Abym pokonał pychę i bym miał świętą pokorę. Abym zwyciężył ambicję i żył z chrześcijańską skromnością. Abym pokonał próżną ciekawość i święcie ukochał prawdziwą wiedzę. Abym umiał pohamować język, nadać porządek działaniu i żyć zgodnie z zasadami i radami, jakie otrzymuję od kierownika duchowego.
za: J. Alberione, Krótkie medytacje na każdy dzień roku, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2014.
1. Umiarkowanie jest cnotą, która kontroluje charakter oraz ogranicza i umartwia żądze, podporządkowując je rozumowi.
Święty Augustyn znakomicie charakteryzuje, czym jest umiarkowanie: "Człowiek umiarkowany posiada zasadę odnoszącą się do spraw życiowych... dzięki niej nie jest niewolnikiem niczego, nie pragnie żadnej rzeczy dla własnego zadowolenia: ale z wszystkiego korzysta odpowiednio nie dla przyjemności, ale zawsze ze skromnością". Umiarkowanie temperuje wszystkie żądze i w sercu człowieka owocuje wieloma cnotami.
2. Owoce umiarkowania:
Wstrzemięźliwość: hamuje poruszenia zmysłów i nadmierne pragnienie jedzenia oraz picia; jest cnotą charakteru; należy do cnót charakteru, która nadają życiu wysoką i uporządkowaną jakość i które należy wiernie praktykować.
Łagodność: hamuje porywy gniewu; aby człowiek się nie złościł, chyba że wówczas i w takim stopniu, jaki wymaga reakcja mająca na celu uniknięcie grzechu lub czynienie dobra.
Łaskawość: zmniejsza cierpienie, budzi poprawne współczucie, udziela przebaczenia.
Pokora: hamuje nadmierne pragnienie szacunku, wielkości. Zmniejsza również przesadny i fałszywy podziw dla samego siebie.
Skromność: nadaje wyraz poruszeniom ciała, panuje nad mową i czynem; ogranicza do poprawnych wymiarów tendencje do dobrego ubierania się, jedzenia itd.
Pilność w nauce: nadaje odpowiedni ton pragnieniu posiadania wiedzy, aby nie stało się ono żądzą; hamuje próżną ciekawość i pragnienie zdobywania wiedzy niepotrzebnej.
Umiejętność dobrej zabawy: jest stróżem w czasie rozrywki, spacerów, zabaw. Czasem potrzeba umartwienia w rzeczach, które same w sobie nie są złe, aby nie skłaniać się zanadto w stronę szukania jedynie przyjemności.
3. Jezu Mistrzu, doskonały wzorze każdej cnoty, wyzwól mnie od porywów moich żądz. Spraw, aby w moich oczach nieustannie jaśniał blask Twojego przykładu; wspomóż mnie swoją łaską. Przyznaję: jestem chory i bardzo wiele razy brakowało mi umiarkowania: w jedzeniu i piciu, w zachłanności, w ciekawości, zbytecznym odpoczynku. Jezu Mistrzu, Drogo, Prawdo i Życie, zmiłuj się nade mną.
Rachunek sumienia. - Umiarkowanie jest cnotą kardynalną: rozumiem to? Jestem pośród tych, którzy nie mają żadnych zasad i robią to, co bardziej im się podoba, którzy żyją chwilą? Dobre postanowienia są bardzo pożyteczne, ale bardziej konieczna jest modlitwa o ich wypełnienie.
Postanowienie. - Ustanowię w sobie pozbawione grzechu królestwo zarządzane przez wolę oraz wiarę.
Modlitwa. - Ześlij, Panie swoją miłosierną pomoc, abym potrafił żyć jak człowiek i jak chrześcijanin. Abym mógł pokonać gniew i słabość i miał w sobie prawdziwa łagodność. Abym mógł zwyciężyć nadmierne pragnienie jedzenia i picia i potrafił się umartwiać. Abym pokonał pychę i bym miał świętą pokorę. Abym zwyciężył ambicję i żył z chrześcijańską skromnością. Abym pokonał próżną ciekawość i święcie ukochał prawdziwą wiedzę. Abym umiał pohamować język, nadać porządek działaniu i żyć zgodnie z zasadami i radami, jakie otrzymuję od kierownika duchowego.
za: J. Alberione, Krótkie medytacje na każdy dzień roku, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2014.